Zaktualizowano dnia 27 listopada 2023
Wraz z pojawieniem się pierwszych opadów śniegu uczniowie z utęsknieniem odliczają dni do rozpoczęcia ferii zimowych, które coraz częściej upływają pod znakiem zorganizowanego wypoczynku na kolonii lub obozie zimowym. Rodzice decydując się na tego typu wyjazd mają zagwarantowane nie tylko interesujące atrakcje dla swoich pociech, ale również opiekę wykwalifikowanej kadry w postaci kierownika i opiekuna, czyli coraz bardziej pożądanych stanowisk przez osoby aspirujące do pełnienia funkcji wychowawczo-dydaktycznej. W tym artykule przeanalizujemy umiejętności przydatne w pracy opiekuna kolonii i wyjazdów zimowych.
Opiekun wyjazdu zimowego – obowiązkowy uczestnik obozów
Lista ofert obozów zimowych organizowanych zarówno w kraju, jak i zagranicą nieustannie rośnie. Wszystko za sprawą dużego popytu na usługi turystyczne i coraz większą liczbę organizatorów oferujących kolonie i obozy zimowe stworzone dla różnych grup uczniów. Rodzice mogą przebierać pod kątem lokalizacji, czasu trwania, tematyki czy przygotowanych atrakcji. Niezależnie od wybranej oferty organizator musi zatrudnić kadrę dbającą o bezpieczny przebieg wyjazdu zimowego, do której zalicza się:
- opiekuna (wychowawcę) wypoczynku,
- kierownika wypoczynku,
- w zależności od programu wypoczynku oraz realizowanych zajęć – trenerów oraz instruktorów sportu, lektorów języka lub inne osoby prowadzące zajęcia w trakcie wyjazdu zimowego.
Opiekun wyjazdu narciarskiego/snowboardowego – ilu uczestników pod jego opieką?
Przepisy wskazują nie tylko na konieczność zatrudnienia przez organizatora kadry nadzorującej przebieg wypoczynku, ale również na to, ilu uczestników jest pod opieką wychowawcy. Według aktualnych przepisów liczba ta nie może przekraczać 20 osób. Wyjątek stanowią grupy, w których znajdują się dzieci do 10. roku życia – wówczas może być to maksymalnie 15 osób. Pod opieką jednego opiekuna może przebywać także maksymalnie 2 uczestników niepełnosprawnych lub przewlekle chorych.
Umiejętności przydatne w pracy opiekuna kolonii i wyjazdów zimowych
Do zadań opiekuna obozów zimowych zalicza się przede wszystkim bezpośrednią opiekę w trakcie trwania wypoczynku, a także realizację zajęć zgodną z rozkładem dnia. Z uwagi na specyfikę pracy oraz ilość uczestników znajdujących się pod opieką jednego wychowawcy, powinien on odznaczać się zestawem cech i umiejętności, które umożliwią efektywne wykonywanie zadań:
- Skrupulatność i czujność – wychowawca odpowiada za uczestników już od momentu przekazania ich przez rodziców na miejscu zbiórki, od tej pory musi szczegółowo sprawdzać stan osobowy grupy, wyposażenie uczestników czy zażywanie przez nich leków, a także bacznie obserwować zachowanie dzieci i młodzieży – szczególnie podczas aktywności na śniegu. W przypadku zauważania nieprawidłowości musi odpowiednio reagować i informować o zaistniałej sytuacji kierownika oraz odpowiednie służby.
- Cierpliwość i stanowczość – uczestnikami są dzieci i młodzież na różnych etapach rozwoju, jednak wspólnym mianownikiem są niespożyte ilości energii czy zmienność nastrojów. Z tego względu nie zawsze mogą chętnie współpracować czy słuchać poleceń wychowawcy (np. tych odnośnie przestrzegania ciszy nocnej czy chodzenia w parach). Wychowawca powinien zachować cierpliwość i być konsekwentny niezależnie od sytuacji.
- Empatia – z uwagi na swój wiek, uczestnicy mogą nie posiadać odpowiedniej ilości wiedzy czy umiejętności przydatnych do realizacji zadań. Wychowawca powinien uwzględnić ten aspekt wykazując swoją wyrozumiałość. Podobnie jak w przypadku obniżonego nastroju spowodowanego tęsknotą za rodzicami. Wyjazdy do miejscowości górskich często oznaczają wielodniową rozłąkę, co może wywołać płacz lub chęć powrotu uczestnika do domu.
- Kreatywność – choć atrakcje przewidziane podczas wyjazdu ustalane są podczas tworzenia programu wyjazdu, bywają sytuacje, w których opiekun kolonii zimowych musi improwizować i wykazać się kreatywnością. Jest to przydatna cecha szczególnie podczas sytuacji, w których plany pokrzyżowała niesprzyjająca aura. Wychowawca może wykorzystać w takich sytuacjach popularne zabawy na śniegu, jednak nieustannie musi zachować czujność i dbać o bezpieczeństwo.
- Świetna organizacja pracy i czasu – każdy obóz zimowy realizowany jest w oparciu o program wyjazdu, w którym znajdują się plany dnia oraz zajęcia, które powinny się odbyć. Z tego względu wychowawca powinien posiadać wysoko rozwiniętą umiejętność organizacji pracy, aby na czas dotrzeć do wszystkich zaplanowanych miejsc.
Opiekun wyjazdu zimowego – kto może nim zostać? Niezbędny Kurs na wychowawcę wypoczynku
Posiadanie powyższych cech i umiejętności nie wystarczy jednak do tego, aby objąć funkcję wychowawcy wypoczynku. W świetle aktualnych wymogów, osoba aspirująca do podjęcia zatrudnienia w takim charakterze musi być pełnoletnia, niekarana, posiadać co najmniej średnie wykształcenie, a także ukończyć Kurs na Wychowawcę Wypoczynku (istnieją pewne wyjątki, które zwalniają aspirującego wychowawcę z tego obowiązku).
W trakcie jego realizacji kursanci zdobywają przygotowanie m.in. z zakresu:
- organizacji wypoczynku dzieci i młodzieży,
- planowania pracy opiekuńczej,
- bezpieczeństwa życia oraz zdrowia uczestników.
