Osoby zainteresowane zdobyciem uprawnień związanych ze sprawowaniem opieki nad dziećmi i młodzieżą podczas aktywności wypoczynkowych z pewnością dostrzegły pewne różnice w nazewnictwie stanowisk. O ile wychowawca może być ogólnie nazywany naprzemiennie opiekunem, o tyle wychowawca wypoczynku (kolonii) posiada inne uprawnienia, niż opiekun wycieczki. Wszystko przez rozróżnienie w przepisach „wycieczki” od „wypoczynku”. Osoby, które interesuje stanowisko jako opiekun wycieczki oraz wychowawca kolonijny, pracę mogą podjąć tylko w konkretnym okresie.
Czym jest wypoczynek?
Przepisy dotyczące organizacji wypoczynków określa Rozporządzenie MEN z dnia 30 marca 2016 r. w sprawie wypoczynku dzieci i młodzieży. Według przepisów wypoczynek to wyjazd zorganizowany dla dzieci i młodzieży tylko w czasie zimowych oraz letnich ferii, a także w trakcie zimowej i wiosennej przerwy świątecznej. Podmiotem organizującym tego typu aktywność jest nie tylko szkoła – może nim być również:
- przedsiębiorca wpisany do rejestru organizatorów turystyki i pośredników turystycznych,
- osoba fizyczna,
- osoba prawna,
- jednostka organizacyjna, która nie posiada osobowości prawnej i organizuje wypoczynek w celu niezarobkowym,
- osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która organizuje wypoczynek w celu zarobkowym.
Wypoczynek może przybierać różne formy – np. kolonii, zimowiska, obozu, biwaku – i jest organizowany w celach rekreacyjnych i ma na celu regenerację sił fizycznych oraz psychicznych uczniów. Warto zaznaczyć również, że jest to wyjazd, który trwa nieprzerwanie minimum przez 2 dni.
Wychowawca wypoczynku – uprawnienia
Osoba na stanowisku wychowawcy może zostać zatrudniona w przypadku spełnienia określonych wymogów pod kątem:
- niekaralności,
- pełnoletniości,
- średniego wykształcenia,
- ukończenia kursu na wychowawcę wypoczynku (nie dotyczy m.in. nauczycieli).
Podczas wypoczynku jeden wychowawca może przypadać na grupę maksymalnie 15-osobową (w przypadku uczestników do 10. roku życia lub grupy mieszanej) lub 20-osobową (wszyscy uczestnicy powyżej 10. roku życia).
Do zadań wychowawcy należy m.in.:
- opracowanie planu pracy grupy,
- realizacja programu,
- prowadzenie dziennika zajęć,
- współdziałanie z kierownikiem w zakresie realizacji programu,
- dbanie o bezpieczeństwo uczestników.
Uprawnienia opiekuna wycieczki
W przypadku wychowawcy kolonijnego praca polega na realizowaniu zadań organizacyjnych na wyjazdach, które odbywają się w czasie wolnym od zajęć szkolnych. Opiekun wycieczki to z kolei osoba, która wchodzi w skład kadry nadzorującej aktywności, które nie są zgłaszane do kuratorium oświaty i organizowane są trakcie roku szkolnego przez publiczne przedszkola, szkoły oraz placówki.
Opiekun wycieczki ma prawo do opieki nad uczestnikami podczas:
- wycieczek przedmiotowych (mających na celu realizację programu nauczania),
- interdyscyplinarnych i specjalistycznych wycieczek krajoznawczo-turystycznych.
Opiekun wycieczki ma za zadanie m.in.:
- sprawować opiekę nad uczniami,
- nadzorować przestrzeganie zasad regulaminów wycieczki oraz wykonywanie zadań przydzielonych uczniom,
- wykonuje zadania zlecone przez kierownika wycieczki.
Kurs wychowawcy online
Choć uprawnienia i obowiązki mogą wydawać się podobne, to osoby aspirujące do pracy jako opiekun na koloniach bądź opiekun na wycieczkach muszą zrealizować dwa inne kursy.
Osoba, która chce sprawować opiekę nad uczestnikami np. w trakcie wakacyjnych wyjazdów organizowanych przez prywatne firmy, a nie jest nauczycielem, musi ukończyć Kurs na wychowawcę wypoczynku online (uprawnienia jako opiekun kolonii). Z kolei dla aspirujących opiekunów wycieczki szkolnej organizowanej w trakcie trwania roku szkolnego instytucja oświatowa Centrum Doskonalenia Zawodowego przygotowała Kurs na opiekuna wycieczek, który pozwala zdobyć umiejętności i uprawnienia do pracy podczas aktywności organizowanych w ramach zajęć.
