Chaos, śmiech, ekscytacja, a czasem… drobne kryzysy do opanowania – tak w skrócie można opisać szkolną wycieczkę. Czy rola opiekuna ogranicza się tylko do pilnowania harmonogramu i liczenia dzieci na zbiórkach? Absolutnie nie! To odpowiedzialne zadanie, które wymaga organizacji, umiejętności zarządzania grupą i szybkiego podejmowania decyzji. Jeśli myślisz o pracy w zawodzie, zadania opiekuna wycieczki szkolnej opisane w naszym artykule, pozwolą Ci lepiej zrozumieć, na czym polega ta rola, jakie obowiązki się z nią wiążą oraz jak skutecznie zadbać o bezpieczeństwo i dobrą organizację wyjazdu. Zaczynamy!
Zadania opiekuna wycieczki szkolnej – co mówią o nich przepisy?
Dla uczniów wycieczka szkolna to czas pełen przygód i zabawy, jednak dla opiekunów oznacza dużą odpowiedzialność za bezpieczeństwo i organizację. Tak jak w przypadku innych pracowników ze środowiska szkolnego, również w tym przypadku obowiązują konkretne przepisy, które określają obowiązki osób pełniących tę ważną funkcję.
Według regulacji zawartych w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki jest to:
- sprawowanie opieki nad powierzonymi uczniami;
- współdziałanie z kierownikiem wycieczki w zakresie realizacji programu oraz przestrzegania jej regulaminu;
- nadzorowanie przestrzegania regulaminu wycieczki przez uczniów, ze szczególnym uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa;
- kontrolowanie wykonywania zadań przydzielonych uczniom;
- realizowanie innych zadań zleconych przez kierownika wycieczki.
Zadania opiekuna wycieczki szkolnej nie ograniczają się jedynie do wypełniania czasu uczestnikom, a każde z nich odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa i dobrej organizacji. Przyjrzyjmy się więc im bliżej.

Sprawowanie opieki nad powierzonymi uczniami
Opiekun wycieczki ma obowiązek dbać o bezpieczeństwo i dobre samopoczucie uczestników. Oznacza to nie tylko pilnowanie, aby nikt się nie zgubił, ale także reagowanie na potrzeby uczniów, takie jak zmęczenie czy złe samopoczucie. Ważnym aspektem jest także zapewnienie odpowiedniej organizacji i dyscypliny w grupie.
Współdziałanie z kierownikiem wycieczki w zakresie realizacji programu oraz przestrzegania jej regulaminu
Zadania opiekuna wycieczki szkolnej bazują na odpowiednim zarządzaniu czasem uczestników. To on dba o to, aby harmonogram wycieczki był realizowany zgodnie z planem, pilnuje punktualności i przypomina o zbiórkach. Organizacja czasu to nie tylko trzymanie się rozkładu, ale także dbanie o odpowiednią równowagę między zwiedzaniem, aktywnościami a przerwami na odpoczynek czy posiłki. Opiekunowie muszą również elastycznie reagować na nieprzewidziane sytuacje, takie jak opóźnienia czy zmiany w planie, aby zapewnić uczniom komfort i bezpieczeństwo.
Nadzorowanie przestrzegania regulaminu wycieczki przez uczniów, ze szczególnym uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa
Każda wycieczka ma określony regulamin, który uczniowie muszą przestrzegać – od zasad poruszania się w grupie, po kwestie związane z bezpieczeństwem w autokarze czy na terenie zwiedzanych obiektów. Opiekunowie muszą zwracać uwagę na przestrzeganie tych zasad, reagować na nieodpowiednie zachowania i w razie potrzeby interweniować.
Kontrolowanie wykonywania zadań przydzielonych uczniom
Podczas wycieczki uczniowie mogą otrzymać różne zadania organizacyjne, takie jak prowadzenie dziennika wycieczki, dokumentowanie wyprawy w formie zdjęć czy filmów lub pomoc w rozdawaniu posiłków i dbaniu o porządek w autokarze. Zadania opiekuna wycieczki szkolnej to także czuwanie nad tym, aby każdy uczeń sumiennie wywiązywał się z powierzonych obowiązków, ucząc ich odpowiedzialności i współpracy w grupie. W razie potrzeby przypominają o zadaniach, pomagają w ich realizacji i motywują do zaangażowania.

Realizowanie innych zadań zleconych przez kierownika wycieczki
W zależności od charakteru wyjazdu opiekunowie mogą otrzymać dodatkowe obowiązki, np.:
- Wsparcie przy zakupie biletów i wejściówek – pomaganie kierownikowi w odbiorze i rozdawaniu biletów do atrakcji turystycznych.
- Koordynowanie posiłków – pilnowanie, aby uczniowie spożywali posiłki zgodnie z harmonogramem, uwzględnianie alergii i diet specjalnych.
- Kontakt z rodzicami w sytuacjach awaryjnych – informowanie opiekunów prawnych o ewentualnych problemach zdrowotnych, zgubionych rzeczach czy zmianach w planie wycieczki.
Choć wycieczka szkolna nieco różni się od wyjazdu kolonijnego, opiekunowie mierzą się w praktyce z podobnymi zadaniami. Zobacz, jak w praktyce wygląda pilnowanie dzieci na obozach.
Kurs przygotowujący do roli opiekuna wycieczki – dla kogo i co daje?
Pełnienie funkcji opiekuna lub kierownika wycieczki szkolnej to nie tylko odpowiedzialność za bezpieczeństwo uczniów, ale także umiejętność organizacji i zarządzania czasem grupy. Aby skutecznie realizować te zadania, niezbędne jest kompleksowe przygotowanie z najważniejszych obszarów, które wpływają na skuteczność realizowanych zadań.
Możesz je zdobyć, realizując Kurs na Kierownika/Opiekuna Wycieczek, który jest obowiązkowy w przypadku pełnienia tej funkcji na specjalistycznych wycieczkach krajoznawczo-turystycznych. Jest on skierowany przede wszystkim do nauczycieli, wychowawców i pedagogów, ale także do rodziców, którzy chcieliby pełnić rolę opiekuna podczas wyjazdów szkolnych.
Chcesz dowiedzieć się więcej, dlaczego warto zdobyć uprawnienia opiekuna wycieczek szkolnych? Zajrzyj na naszego bloga!